ریکپچا چیزی است که اگر در فضای وب فعالیت کرده باشید حتماً با آن برخورد داشته‌اید. کاربرد ریکپچا در امنیت وب سایت است و این مهم‌ترین دلیلی است که از آن استفاده می‌کنند. این قابلیت که توسط شرکت گوگل به شکل رایگان در اختیار کاربران قرار گرفته نقش بسیار مؤثری در شناسایی ربات‌ها ایفا می‌کند. در این مقاله قصد داریم با اهمیت استفاده از ریکپچا و نسخه‌های مختلف آن بیشتر آشنا شویم. اگر شما نیز کنجکاو شده‌اید تا بیشتر در مورد این تکنولوژی بدانید تا انتها همراه ما باشید!
همان‌طور که اشاره شد بالابردن امنیت وب‌سایت مهم‌ترین دلیلی است که از ریکپچا استفاده می‌شود. گاهی اوقات هنگام جستجوی یک عبارت و یا عضویت در یک سایت شما با فیلدی تحت عنوان "من ربات نیستم" روبه‌رو می‌شوید. این گزینه همان جایی است که reCAPTCHA مورد استفاده قرار می‌گیرد. در واقع ریشه این موضوع به آزمون تورینگ برمی‌گردد. این آزمون در زمینه هوش مصنوعی کاربرد دارد و با این هدف انجام می‌شود که تشخیص یک کامپیوتر از انسان امکان‌پذیر نباشد. آزمون‌های reCAPTCHA دقیقه برعکس این هدف را دنبال می‌کند. مسئله‌های ساده‌ای که در ریکپچا مطرح می‌شود به شکلی است که رایانه‌های امروزی قادر به حل کردن آن نیستند. همچنین آزمون تورینگ توسط انسان انجام می‌شود اما در مقابل آزمون ریکپچا توسط ماشین اجرا می‌شود.
اهمیت استفاده از ریکپچا از آنجا مشخص می شود که وارد موضوع کاربرد ربات‌ها در موتورهای جستجو و اینترنت شویم. در فضای وب ربات‌های گوناگونی مشغول فعالیت هستند. برخی از این ربات‌ها توسط خود گوگل یا دیگر موتورهای جستجو ساخته شده‌اند و بعضی دیگر توسط برنامه‌نویسان طراحی شده‌اند. هرکدام از این خزنده‌ها هدف خاصی را دنبال می‌کنند از ایندکس کردن صفحات وب گرفته تا جمع‌آوری داده‌های آماری و کارهای غیر مجازی همچون سرقت اطلاعات.
در بحث سئو سایت به‌ویژه با برخی ربات‌های مخرب روبه‌رو هستیم که درصد اسپم (هرزنامه) سایت را بالا می‌برند. برای انجام این کار روش‌های متنوعی وجود دارد که موضوع این مقاله نیست. این بالارفتن درصد spam می‌تواند در کاهش رتبه سایت نقشی اساسی ایفا کند؛ به همین خاطر باید برای ممانعت از آن کارهایی انجام شود. در مباحث مربوط به بهینه‌سازی سایت و تجارت الکترونیک بر توجه بر کاربرد ریکپچا در امنیت وب سایت تاکید بسیاری می‌شود. اگر با این اصطلاح آشنایی ندارید مقاله ما در مورد تجارت الکترونیک را از اینجا بخوانید. به‌این‌ترتیب تا حدودی به اهمیت استفاده از ریکپچا و نقش آن امنیت سایت پی بردید. به طور خلاصه؛ فعالیت‌هایی که از سوی ربات‌ها انجام می‌شوند توسط این سیستم قابل‌شناسایی هستند. در نتیجه اقدامات لازم برای جلوگیری از آن به عمل می‌آید. این همان کاربرد ریکپچا در امنیت سایت است.
از زمانی که ری کپچا آغاز به کار کرده نسخه‌های مختلفی از آن توسعه پیدا کرده است. اولین ورژن آن reCAPTCHA v1 نام دارد که از سال 2018 منسوخ اعلام شد. این مورد را شاید در گذشته بسیار دیده بودید. نسخه اول در واقع شامل باکس‌هایی با حروف به‌هم‌ریخته بود که در نهایت یک کلمه را تشکیل می‌داد. حل این مسئلۀ ساده که برای انسان‌ها به‌راحتی انجام می‌شود برای ربات‌ها کار سختی است. به همین خاطر آن را یک مانع خوب برای تشخیص می‌توان در نظر گرفت.
در نسخه دوم شما با یک فرایند متفاوت روبه‌رو بودید. آنچه کاربر می‌بایست انجام می‌داد یک عملیات بسیار ساده بود. یک چک باکس در پایین فرم‌ها وجود داشت که کاربر با زدن تیک آن "I’m not a robot" را تأیید می‌کرد. این نسخه به‌صورت جداگانه برای سیستم‌عامل اندروید نیز طراحی شده که از گوشی‌های هوشمند در برابر تهدیدات امنیتی موجود حفاظت می‌کند.
آخرین ورژن reCAPTCHA v3 است که در بین کاربران بسیار محبوب شد. مزیت اصلی این نسخه این است که تمام صفحات یک سایت توسط این سیستم مورد محافظت قرار می‌گیرد. علاوه‌برآن شما برای فعال‌سازی آن بر روی سایت خود نیاز چندانی به دانش برنامه‌نویسی ندارید که خود مزیت قابل توجهی است.
قدم اول برای فعال‌سازی این سرویس مراجعه به سایت مربوط به آن است که در آدرس https://www.google.com/recaptcha/about/ قابل دسترسی است. پس از آن با مراجعه به قسمت v3 Admin Console و واردکردن داده‌های مربوط به سایت و تولید کلیدهای عمومی و خصوصی شما می‌توانید کار با آن را شروع کنید.
در سایت های وردپرسی چون یک سری تنظیمات به‌کلی متفاوت است شما باید یک افزونه را هم نصب کنید. با ورود به پنل Wordpress و مراجعه به قسمت extentions به افزونه‌ها دسترسی خواهید داشت. پس از نصب extention کافی است کلیدهایی که دارید را وارد کنید و سرویس برای شما فعال می‌شود.
در پایان بد نیست برخی از مزایای دیگر استفاده از reCAPTCHA را لیست کنیم. از اسپم‌ها صحبت کردیم اما انواع رایج آنها و همچنین نوع حملات را شرح ندادیم. در اینجا کمی این موضوع را بازتر می‌کنیم تا با زوایای مختلف کاربرد ریکپچا در امنیت وب سایت بیشتر آشنا شوید.
بله درست خواندید! درصورتی‌که از این نکته غافل باشید امکان این وجود دارد که یک وب‌سایت توسط هکرها تصاحب شود. در حقیقت فرم ورود به سایت یکی از آسیب‌پذیرترین مواردی است که در یک سایت وجود دارد. سرویس reCAPTCHA کمک می‌کند تا امنیت این صفحه تأمین شود.
یکی از کارهایی که در سایت انجام می‌شود انجام نظرسنجی‌های آنلاین است. دیتاها در خصوص این نظرسنجی‌ها پس از جمع‌آوری به پایگاه‌داده منتقل می‌شود. (اگر می‌خواهید بیشتر در مورد دیتابیس بدانید مقاله پایگاه داده را در وبلاگ ما بخوانید.) گاهی ربات‌ها با هدف دست‌کاری این نظرسنجی‌ها و رساندن اطلاعات غلط به دیتابیس وارد عمل می‌شوند. این کار می‌تواند استراتژی‌های شما برای دیجیتال مارکتینگ را با شکست مواجه کند. یکی از سدهای دفاعی در برابر این نوع حملات همین سرویس خاص شرکت گوگل است.
انجام این کار اهداف مختلفی دارد. یکی از دلایل ارسال کامنت‌های جعلی تبلیغات برای سایت‌های دیگر است. مورد دیگر توهین و استفاده از الفاظ ناشایست است تا اعتبار سایت خدشه‌دار شود. گاهی اوقات این الفاظ نامربوط حتی می‌تواند منجر به فیلتر و بسته‌شدن یک website شود. پس باید اقدامی برای جلوگیری از این مسئله صورت بگیرد.
گاهی اوقات ربات‌ها برای یک سایت فروشگاهی سبدهای خرید ساخته و پرداخت را به‌صورت جعلی انجام می‌دهند. ناگفته پیداست که چنین اقدامی منجر به ضررهای مالی به مجموعه می‌شود. برای جلوگیری از این مورد شما می‌توانید از ریکپچا استفاده کنید.
مزایای موجود به موارد محدودی که ذکر شد ختم نمی‌شود و صحبت‌کردن در مورد تمام زوایای این سرویس نیازمند نوشته‌ای طولانی‌تر است. تا اینجا به‌خوبی با کاربرد ریکپچا در امنیت وب‌سایت آشنا شدیم و به نقش آن بهتر پی بردیم. گروه شاخه ارائه‌دهندهٔ خدمات طراحی سایت و سئو آماده است تا پروژه‌های ساخت وب‌سایت شما را وارد فاز اجرایی کند. با کارشناسان ما در واحد مشاوره تماس بگیرید.