در دنیای وب کسب‌وکارهای بسیاری مشغول به کار هستند. هرکدام از این کسب‌وکارها در بازه‌های زمانی خاصی سودآور بوده و بعضی مواقع هم ضرر و زیان داشته‌اند. در تجارت الکترونیک با کمک ابزار Google Analytics قادر هستیم ریز جزئیات مربوط به عملکرد سایت را در قالب گزارش‌هایی مشاهده کنیم. این ابزار کاربردی و مفید می‌تواند بسیاری از حقایق را برای ما بازگو کند. در این مقاله می‌خواهیم نگاهی داشته باشیم به گوگل آنالیتیکز و بخش‌های مختلف آن و همچنین کمی کار با آن را توضیح دهیم. با ما همراه شوید!
سال 2005 نسخۀ اولیه Google Analytics عرضه شد. خرید کمپانی Urchin on Demand توسط گوگل نقطۀ شروعی بر آغاز فعالیت این ابزار کاربردی بود. نسخۀ اولیه در طول زمان چندین بار دچار تغییرات اساسی شد و این تغییرات مشکلاتی را هم برای وبمسترها به وجود آورد. آنچه در حال حاضر با نام گوگل آنالیتیکز از آن یاد می‌شود نسخه چهارم آن است که به‌اختصار به آن GA4 می‌گویند. این نسخه در سال 2020 منتشر شد.
سال 2012 و انتشار Universal Analytics نقطه عطفی در تاریخ این ابزار به شمار می‌رود. این نسخه قابلیت ردیابی Cross Platform را به ویژگی‌های آنالیتیکز اضافه کرد. وجود چنین قابلیتی به‌خصوص با گسترش استفاده از گوشی‌های هوشمند اندرویدی و iOS به‌شدت حس می‌شد. همچنین یک ویژگی کلیدی دیگر این بود که کدهای برنامه‌نویسی انعطاف‌پذیری را برای ردیابی داده‌ها در اختیار کاربران می‌گذاشت. با اینکه سال‌ها از عرضه این نسخه می‌گذرد اما ردپای تغییرات بنیادینی که یونیورسال آنالیتیکز به وجود آورد کماکان در بطن این برنامه به چشم می‌خورد.
سال 2016 Analytics 360 معرفی شد. این سرویس جدید که برای استفاده از آن باید هزینۀ اشتراک ماهانه پرداخت شود قابلیت‌های اضافه‌تری نسبت به نسخۀ رایگان دارد. هفت بخش اصلی این سرویس عبارت‌اند از: آنالیتیکز، تگ منیجر، بهینه‌ساز، Data Studio، برآوردها، تخصیص‌ها و مرکز مخاطبان.
تا اینجا در مورد تاریخچه صحبت کردیم؛ اما در مورد دلایل ایجاد گوگل آنالیتیکز صرفاً اشاره کوتاهی داشتیم. چرا چنین سرویسی به وجود آمد و ضرورت ایجاد آن چه بود؟ هر سازمان یا شرکتی با هدف خدمت‌رسانی و یا فروش یک محصول خاص تأسیس می‌شود. این شرکت‌ها بر اساس گزارش‌های عملکرد و گزارش‌های مالی است که تصمیم می‌گیرند به فعالیتشان ادامه دهند یا کار را متوقف کنند. در دنیای وب هم یک سایت با هدف ارائه خدمت یا محصول ایجاد می‌شود. بدیهی است که طراحی سایت هزینه‌هایی دارد. اگر این وب‌سایت‌ها حتی قادر نباشند هزینه‌های جاری مانند هاست و دامنه را تأمین کنند، پس ادامه فعالیت آنها مقرون‌به‌صرفه نیست.
Analytics با این هدف به وجود آمد که بتواند گزارش‌هایی شفاف در مورد عملکرد یک سایت در اختیار وبمسترها و صاحبان سایت قرار دهد. این گزارش‌ها در برخی موارد و با تنظیماتی خاص حتی می‌تواند موارد مالی را نیز روی نمودارها نشان دهد. در نتیجه شما به‌سادگی می‌توانید نقاط قوت و ضعف سایت را رصد کرده و تغییرات لازم را برای بهبود شرایط اعمال کنید.
ثبت‌نام در حساب کاربری Google Analytics کار پیچیده‌ای نیست. کافی است یک اکانت ایمیل داشته باشید و آن را در بخش آنالیتیکز سایت بازاریابی گوگل وارد کنید. پس از آن با گذر از چند مرحلۀ ساده قادر هستید گزارش‌های مربوط به سایت خود را ببینید.
در مرحله اول باید یک اسم برای اکانت خود تعیین کنید. این اسم می‌تواند نام شما یا نام تجاری مجموعۀ شما باشد. در ادامه چند گزینه وجود دارد که میزان دسترسی گوگل به سایت شما را تعیین می‌کند. در این بخش نیازی به اعمال تغییرات نیست مگر آنکه بخواهید دسترسی به بخش‌هایی از سایت را محدود کنید. با کلیک بر روی گزینه Next وارد مرحله دوم خواهید شد.
مرحله دوم ثبت‌نام از شما می‌خواهد که یک Property بسازید. نام این Property بهتر است با اسم تجاری شما یکی باشد. سپس باید منطقه زمانی و واحد پول را انتخاب کنید. در آخر صفحه گزینه Advanced این امکان را به شما می‌دهد که اگر مایل هستید از Universal Analytics یا نسخه قبلی این ابزار استفاده کنید. پس از آن باید دامنه سایت خود و نوع فعالیت سایت را مشخص کرده و Property را بسازید. گوگل یک کد رهگیری به شما می‌دهد که با اضافه‌شدن این کد به تگ header سایت، آنالیتیکز قادر است گزارش‌های سایت شما را نمایش دهد.
این ابزار کاربردی منوهای مختلفی دارد که در نگاه اول شاید گیج‌کننده به نظر برسند. امکانات مختلف آن هرکدام می‌تواند تحلیلی متفاوت در اختیار شما بگذارد که آنها نیز در قسمت‌های مختلف کاربرد خود را نشان می‌دهند. به این نکته توجه داشته باشید که لازم نیست با تمامی این بخش‌ها آشنا باشید یا از همۀ آنها استفاده کنید. شخصی‌سازی فیلترهای جزئی بیشتر برای سازمان‌های بزرگ است که برای ریزبه‌ریز فعالیت‌های خود استراتژی‌های مجزا تعیین کرده‌اند. یا برای استارت‌آپ‌های نوظهوری است که عمده فعالیت‌های خود را روی بستر اینترنت چیده‌اند. برای این دست کسب‌وکارها Analytics گزینه‌های مخصوصی را فراهم کرده تا تسلط بیشتری رو مدل‌های کسب درآمد داشته باشند.
اما برویم سراغ قسمت‌هایی که کاربرد عمومی دارند و برای همه کاربران لازم و ضروری است در مورد آنها بدانند:
صفحه اصلی آنالیتیکز نموداری را برای شما نمایش می‌دهد که در آن تعداد کاربران، Bounce Rate یا نرخ پرش، تعداد کاربران فعال در لحظه و... قابل‌مشاهده است. فراموش نکنید که گزارش‌ها بعد از 24 ساعت به دست شما می‌رسند. این بدین معناست که روز اول، وقتی کد Google Analytics را وارد کردید، گزارشی ندارید و بعد از گذشت 24 ساعت گزارش روز قبل برای شما قابل‌مشاهده خواهد بود. همچنین در این صفحه می‌توانید ترافیک سایت خود را مشاهده کنید.
یکی از مهم‌ترین بخش‌های گوگل آنالیتیکز است. این گزینه را سمت چپ در بین منوها می‌توانید پیدا کنید. وقتی روی آن کلیک کردید به صفحه دیگری هدایت می‌شوید. در این صفحه می‌توانید اکانت جدید بسازید یا یک Property ایجاد کنید یا View جدیدی به وجود بیاورید. منوهای زیر گزینه اکانت دسترسی کاربران را به حساب کاربری تعیین می‌کنند. گزینه‌ای برای حذف رویدادها و گزارش‌ها موجود است و همچنین فیلتر نیز قابل تغییر هستند.
ستون دوم Google Analytics که مربوط به بخش Property است به شما این امکان را می‌دهد که رویداد جدیدی به وجود بیاورید. اتصال حساب تحلیل‌گر گوگل به Ads یا Google Search Console که از ابزارهای دیگر SEO هستند در این بخش امکان‌پذیر است.
قسمت سوم View نام دارد. در این ستون می‌توانید اهداف یا Goals را ایجاد کنید. این اهداف همان چیزهایی هستند که شما قصد دارید در سایت به آنها برسید. به‌عنوان مثال هدف یک سایت فروشگاهی فروش کالا است. شما با تنظیماتی که اعمال می‌کنید قادر خواهید بود که از میزان فروش محصولات و یا تراکنش‌های ناموفقی که انجام شده باخبر شوید.
بی شک این تمام مطالبی نیست که می‌شود درباره آنالیتیکز گفت. به‌عنوان مثال منوهای سمت چپ صفحه اصلی هرکدام زیرمجموعه‌های مختلفی دارند که توضیح در مورد آنها هرکدام مطلب مفصلی است. تا اینجا تنها به یک سری موارد کلی پرداختیم و اگر امکان آن وجود داشته باشد در آینده نگاهی خواهیم داشت به ترفندها و نکات جزئی.
Google Analytics به‌عنوان یکی از ابزارهای سئو همواره نقشی اساسی در بهبود رتبه سایت‌ها ایفا کرده است. شما هم اگر به فکر افزایش و بهینه‌سازی سایت خود هستید لازم است آموزش‌های مرتبط با آن را دنبال کنید. اما اگر به دلیل کمبود وقت نمی‌خواهید خودتان درگیر این مسائل شوید گروه شاخه با تیمی مجرب در زمینه سئو سایت آماده است تا رتبه سایت شما را ارتقا دهد. با کارشناسان ما در واحد مشاوره تماس بگیرید!