یک مسئلۀ مهم در برنامه‌نویسی طراحی UI یا رابط کاربری است. مهم نیست بخواهید یک اپلیکیشن برای موبایل بسازید یا ویندوز یا حتی طراحی سایت انجام دهید. درهرصورت باید به رابط کاربری توجه ویژه‌ای نشان دهید. آنچه در نگاه اول برای کاربر بیشترین اهمیت را دارد همین UI است. اما چه چیزی باعث می‌شود که این مفهوم تا این اندازه اهمیت داشته باشد؟ در این مقاله می‌خواهیم به جواب این سؤال دست پیدا کنیم و در کنار آن نکاتی را نیز ذکر کنیم که دررابطه‌با این موضوع باید رعایت شوند. تا پایان همراه ما باشید تا بیشتر در این مورد اطلاعات کسب کنید!
قبل از هر چیز بیایید با یک تعریف کلی از UI (User Interface) شروع کنیم. رابط کاربری در حقیقت چیزی است که ارتباط میان شما و یک وسیله را امکان‌پذیر می‌سازد. در دنیای فناوری این وسیله می‌تواند یک سایت، اپلیکیشن یا یک کامپیوتر باشد. بله درست خواندید! مفهوم UI صرفاً با ابزارهای دیجیتالی مرتبط نیست و شامل اشیای فیزیکی نیز می‌شود. کشوی یک میز را تصور کنید. اگر این کشو دستگیره نداشته باشد در باز و بسته کردن آن با مشکل روبرو می‌شوید.
در گذشته ارتباط با کامپیوترها به این سادگی نبود. شما برای انجام هر کاری لازم بود در خط فرمان دستوراتی را تایپ کنید تا عمل به خصوصی انجام شود. آن زمان خبری از آیکون‌های گرافیکی مثل This PC یا دکمه ها و منوها هم نبود. بعدها با پیشرفت تکنولوژی و نوآوری متخصصان علم کامپیوتر این قابلیت‌ها آرام‌آرام به رایانه‌ها افزوده شد تا تعامل با آنها را بهبود ببخشد. حتی ابزاری مثل موس که امروزه یک قطعۀ رایج است اولین‌بار باهدف بهبود رابط کاربری و ارتباط با کامپیوتر توسط شرکت اپل معرفی شد.
UI در طراحی سایت که یک محصول دیجیتالی دیگر است روی ظاهر وبسایت تاکید دارد. کاربر هنگام ورود به یک سایت اولین چیزی که می‌بیند ظاهر و زیبایی بصری آن است. بدیهی است یک ظاهر ایستا، خشک و ساده هر شخصی را دلسرد و مأیوس می‌کند و در مقابل آن، ظاهر پویا و چشم‌نواز تأثیر زیادی در جذب کاربر دارد. فرض کنید یک سایت فروشگاهی دارید و می‌خواهید محصول خود را به مشتری بفروشید. اگر دکمۀ "سفارش آنلاین" خیلی ساده طراحی شده باشد، مشتری نسبت به کلیک روی آن بی‌میل خواهد بود. اما اگر یک انیمیشن به این دکمه اضافه شود ناخودآگاه بازدیدکننده روی آن کلیک می‌کند.
مهم‌ترین دلیل برای توجه به طراحی UI همان چیزی است که پیش‌ازاین گفتیم. اگر بخواهید بازدیدکننده‌ها را به مشتری تبدیل کنید آنها باید ترغیب شوند بر روی دکمۀ خرید کلیک کنند. بی‌توجهی به ظاهر و زیبایی نشان می‌دهد شما خیلی برای پیشبرد اهداف خود جدی نیستید. در تجارت الکترونیک و سئو سایت روی این موضوع بسیار تاکید می‌شود. البته مفهوم طراحی رابط کاربری همواره در کنار UX قرار می‌گیرد اما این دو مسیر کاملاً متفاوتی را طی می‌کنند. هرچند در نهایت هدف هر دو یک چیز است. شکل‌های متفاوتی برای طراحی UI وجود دارد که در این قسمت آنها را بررسی خواهیم کرد.
به‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین‌ها شناخته می‌شود. رد پای این UI را هنوز می‌توان در CMD ویندوز یا منوهای بایوس کامپیوتر دید. این رابط کاربری با استفاده از متن پرونده‌ها را مدیریت می‌کند.
با نام رابط کاربری زبان طبیعی شناخته می‌شود. در این نوع UI از افعال، عبارت‌ها و گزاره‌ها برای ساخت، انتخاب و تصحیح داده‌ها در اپلیکیشن‌ها استفاده شود. یکی از کاربردهای این نوع رابط کاربری نرم‌افزارهای تشخیص خودکار گفتار است.
این نوع همان‌طور که از اسمش پیداست از یک فرم شامل لیستی از گزینه‌ها و سؤالات تشکیل می‌شود. چیزی شبیه به فرم‌های کاغذی.
در این روش کاربر با تعدادی صفحه و فهرست روبرو است و از طریق آنها با دستگاه تعامل برقرار می‌کند.
به‌خصوص در تبلت‌ها و گوشی‌های هوشمند مبتنی بر اندروید و iOS این مدل دیده می‌شود. این رابط کاربری تعامل را از طریق صفحات لمسی امکان‌پذیر می‌سازد.
طراح رابط کاربری، شخصی است که کار پیاده‌سازی UI را انجام می‌دهد. این اشخاص همواره یک سری اصول مهم را در کار خود رعایت می‌کنند تا نتیجۀ حاصل شده کاملاً مطلوب باشد. طراح رابط کاربری با درنظرگرفتن نیازهای کاربر اجزای مختلف سایت یا اپلیکیشن را به‌گونه‌ای کنار یکدیگر قرار می‌دهد تا این نیازها به‌راحتی برطرف شوند. در ادامه مهم‌ترین این اصول را معرفی می‌کنیم.
می‌گویند: "اگر هدف مشخصی نداشته باشید، قدم در هر مسیری که بگذارید آن مسیر درست است" در طراحی UI نیز اگر هدف مشخصی نداشته باشیم دیگر مهم نیست چیدمان و طراحی به چه شکلی انجام می‌شود. وقتی هدف و جهت خود را مشخص کردیم آنگاه عناصر بی‌ربط باید کنار بروند. دسته‌بندی را باید هوشمندانه انجام داد به شکلی که کاربر با یک نگاه بتواند قسمت‌های مختلف را تشخیص دهد. به‌این‌ترتیب کسی که از سایت یا اپلیکیشن شما استفاده می‌کند می‌داند برای رفع نیاز خود باید به کدام بخش سر بزند.
با اینکه هر روز نوآوری جدیدی در دنیای فناوری ظهور پیدا می‌کند اما هنوز سادگی بسیار مهم است. توجه کنید که کاربرهای سایت یا اپلیکیشن شما متخصصان کامپیوتر نیستند؛ در نتیجه باید محصول را طوری طراحی کنید که همه بتوانند از آن استفاده کنند. کارهای معمول و پرتکرار نباید از مسیر پیچیده‌ای انجام شوند. اپلیکیشن‌های پیام‌رسان را در نظر بگیرید! آنها منوهای فرعی زیادی دارند اما هیچ‌کدام کار را مختل نمی‌کنند. به‌عنوان مثال گزینه‌های مربوط به تغییر پروفایل تنها وقتی که بر روی علامت سه‌نقطه در گوشۀ صفحه کلیک می‌کنید در دسترس شما قرار می‌گیرند.
طبق هدفی که دنبال می‌کنید، بخش‌هایی از سایت یا اپلیکیشن شما مهم‌تر از سایرین خواهند بود. بر نقاط برجسته و مهم همواره باید تاکید بیشتری انجام بگیرد. برای همین است که اندازه دکمه‌ها، فونت نوشتاری آنها و انیمیشن با وسواس خاصی طراحی می‌شوند. یک سایت دانلود رایگان را مثال می‌زنیم. در این نوع وب‌سایت‌ها عموماً منبع درآمد اصلی از طریق آگهی‌های تبلیغاتی است و محل این آگهی‌ها نیز معمولاً نزدیک جایی است که لینک دانلود قرار دارد. جایی که کانون و مرکز توجه کاربر است.
اولویت‌بندی نکته‌ای است که بر چیدمان صفحه تأثیر می‌گذارد. مهم‌ترین عناصر باید همیشه در دسترس باشند. به‌عنوان مثال، برای سایت فروشگاهی انجام خرید اینترنتی اولویت بالایی دارد. به همین خاطر دکمه "خرید آنلاین" در نیمۀ بالایی صفحه قرار می‌گیرد تا اولین چیزی باشد که بازدیدکننده می‌بیند. برای محتوای متنی هم این موضوع صدق می‌کند. اگر دقت کرده باشید عناوین صفحات که از اهمیت بالاتری برخوردار هستند بزرگ‌تر از سایر متون نوشته می‌شوند. سایر سرفصل‌ها و عناوین فرعی با رعایت اولویت‌بندی اندازه کوچک‌تری خواهند داشت تا روابط میان آنها شفاف‌تر شود.
تضاد یا کنتراست عامل دیگری است که در UI سبب بهتر دیده‌شدن یک عنصر می‌شود. به‌ویژه در جاهایی که چند عنصر (مثلاً دکمه‌ها) کنار هم قرار می‌گیرند. برای ایجاد تمایز است که این نکته را به کار می‌گیریم. به‌اضافۀ اینکه کنتراست باعث خوانایی بهتر نیز خواهد شد. تصور کنید رنگ پس‌زمینه یک دکمه قرمز باشد و متن نوشته شده درون آن به رنگ صورتی، چنین ترکیبی اصلاً ایده‌آل نیست. حالا رنگ صورتی را با مشکی یا سفید جایگزین کنید. خواهید دید که متن وضوح بیشتری پیدا خواهد کرد.
یک طراح رابط کاربری باید یک سری مهارت‌ها را فراگرفته باشد تا بتواند به بهترین شکل کار را انجام دهد. در برنامه‌نویسی تحت وب برای پوشش فرایند UI اغلب اوقات از HTML، CSS، نرم‌افزار فتوشاپ، کتابخانه jQuery و زبان جاوا اسکریپت استفاده می‌شود. ابزار دیگری که در این زمینه خیلی حرفه‌ای عمل می‌کند AdobeXD است. این محصول شرکت ادوبی در سال 2015 معرفی شد و توانست جایگاه محکمی در این عرصه برای خود کسب کند. در کنار این موارد آشنایی با روان‌شناسی رنگ‌ها هم می‌تواند در کار یک طراح تأثیر خوبی بگذارد. اگر به طراحی UI علاقه‌مند هستید، روی موارد ذکر شده بیشتر کار کنید.
گروه شاخه ارائه‌دهندهٔ خدمات طراحی سایت و رابط کاربری آماده است تا پروژه‌های شما را با بهترین کیفیت اجرا کند. به قسمت مشاوره سایت مراجعه کنید تا کارشناسان ما در مورد جزئیات کار، شما را راهنمایی کنند!