در مورد کاربرد خزنده وب (Web Crawler) می‌شود به موارد بسیاری اشاره کرد. این ربات‌های کاربردی که پیوسته در فضای اینترنت در حال گشت‌وگذار هستند در حقیقت وظایف بسیار مهمی برعهده دارند. از آنها با نام اسپایدر وب یا عنکبوت وب هم گاهی اوقات یاد می‌شود. نام‌های دیگری که برای این ربات ها به کار می‌رود کراولر وب ، خزشگر وب و حتی املای اشتباه آن: کرالر است. در این مقاله می‌خواهیم کمی بیشتر با این ربات‌ها آشنا شویم و از نقشی که در فضای مجازی ایفا می‌کنند اطلاع پیدا کنیم؛ پس تا پایان همراه ما باشید!
در دهه 1990 یک انقلاب در دنیای تکنولوژی رخ داد که توانست تغییراتی بنیادی در بسیاری از ابزارهای الکترونیکی ایجاد کند. پدیده جدید و نوظهور اینترنت نام داشت که امروزه مردم جهان به‌خوبی به آن آشنا هستند. با ظهور اینترنت کم‌کم ارتباطات شکل متفاوتی به خود گرفت. لیست‌ها و دایرکتوری‌های اینترنت به وجود آمدند تا داده‌ها را طبقه‌بندی کنند. اما به‌خاطر شکل انعطاف‌ناپذیری که داشتند خیلی زود کاربرد خود را از دست دادند. اینجا بود که موتورهای جستجو کار خود را شروع کردند و کراولرهای وب وارد میدان شدند تا کاربرد خود را نشان بدهند.
موتورهای جستجو این هدف را دنبال می‌کردند که نیازهای کاربران برای کاوش در بین حجم عظیم اطلاعات را پوشش دهند. برای انجام این کار لازم بود که یک سری فرایندها از قبل انجام شود. باید دیتاهای موجود در بستر اینترنت شناسایی و بعد این داده‌ها به‌صورت طبقه‌بندی‌شده در یک پایگاه داده بزرگ ذخیره می‌شد. جدای از بحث حافظه لازم برای ذخیره این اطلاعات، خود فرایند شناسایی یک چالش جدی برای موتورهای جستجو بود. Web Crawler بود که این کار را انجام داد.
کاربرد خزنده وب این بود که می‌توانست اطلاعات را جمع‌آوری و فهرست‌بندی (index) کند. به‌این‌ترتیب وقتی یک کاربر در مورد یک موضوع خاص در اینترنت search می‌کرد، موتورهای جستجو از بین اطلاعات موجود به فهرستی مراجعه می‌کردند که بیشترین ارتباط را با موضوع مورد نظر داشت و داده های موجود در آن فهرست را به کاربر نمایش می‌دادند. ناگفته پیداست که با درپیش‌گرفتن چنین روندی چه‌قدر در وقت کاربران صرفه‌جویی می‌شد و نتایج به شکل دقیق‌تری با هدف جستجو همخوانی پیدا می‌کرد. این اما نخستین کاربرد خزنده وب بود. گذر زمان ثابت کرد که یک خزنده کارهای خیلی بیشتری می‌تواند انجام دهد.
ظرف مدت نسبتاً کوتاهی اینترنت توانست کاربردهای بسیار گسترده‌تری از آنچه داشت پیدا کند. کسب‌وکارهای اینترنتی سابقاً می‌توانستند با طراحی سایت کار خود را آغاز کنند. با ورود فاکتورهای جدید به این بازار اما آنها مجبور بودند تغییراتی را اعمال کنند تا بتوانند در این بازار باقی بمانند. مسائلی مثل انیمیشن‌های وب سایت، رابط کاربری و تجربه کاربری مناسب ، پویایی و واکنش‌پذیری و... همه در این دوره پررنگ شد. به دنبال آن کاربرد خزنده وب هم گسترش پیدا کرد و قابلیت‌های جدیدی به آن افزوده شد تا دنیای اینترنت یک گام بزرگ روبه‌جلو بردارد.
یکی از مسائلی که صاحبان کسب‌وکارها در فضای مجازی نسبت به آن حساس بودند و هستند آنالیز رفتار کاربران است. اینکه یک بازدیدکنندۀ سایت چه رفتاری از خود نشان می‌دهد؛ یا چگونه با قسمت‌های مختلف سایت تعامل برقرار می‌کند امروزه بسیار حائز اهمیت هستند. این کار به‌ویژه در سئو سایت و موارد مرتبط با دیجیتال مارکتینگ کاربرد دارد. شما با کمک داده‌هایی ازاین‌دست تصمیم می‌گیرید که استراتژی‌های فروش خود را تغییر دهید. ارائه پیشنهادهای ویژه برای کالاهای خاص یا پرفروش و سایر چیزهای مرتبط با بازاریابی تا حد زیادی به بررسی رفتار کاربر بستگی دارد. برای انجام این کار شرکت‌های برنامه نویسی از خزنده وب بهره گرفتند.
برای تجزیه و تحلیل رفتار کاربر راه‌های زیادی وجود دارد. یکی از رایج‌ترین آنها سرویس خود شرکت گوگل است که گوگل آنالیتیکس نام دارد. این ابزار اطلاعات بسیار مفیدی از رفتار کاربران یک سایت در اختیار ما می‌گذارد. مواردی مثل موقعیت جغرافیایی، ساعات مراجعه به سایت، مدت‌زمان سپری شده در صفحات مختلف و صدها فاکتور دیگر که حتی قابل شخصی‌سازی هستند در این سرویس موجود است. محدودیتی که وجود دارد این است که شما از آنالیتیکس تنها در وب‌سایت می‌توانید استفاده کنید. حالا تصور کنید که بخواهید رفتار کاربران خود را در کل فضای اینترنت رصد کنید؛ برای این موارد به Web Crawler نیاز دارید.
خزشگرهای وب می‌توانند آزادانه در فضای مجازی بچرخند مگر اینکه بر طبق دستوراتی یک سری محدودیت‌ها برای آنها اعمال شود. در تنظیمات یک سایت فایلی برای کنترل ربات ها وجود دارد که تعیین می‌کند کدام خزنده وب از کدام موتور جستجو اجازۀ کاوش سایت را دارد.
با همه‌گیرشدن استفاده از گوشی‌های هوشمند با سیستم عامل اندروید و iOS شبکه های اجتماعی بر بستر موبایل نیز محبوبیت بالایی پیدا کردند. کسب‌وکارهای اینترنتی بسیاری برپایۀ این شبکه‌ها ایجاد شدند و به همین خاطر به‌تدریج تحلیل رفتار کاربران در این فضاها نیز اهمیت بالایی پیدا کرد.
خزنده های وب در شبکه‌های اجتماعی نقش نسبتاً متفاوتی برعهده دارند. شاید در بعضی موارد به طور کامل نشود نام Web Crawler را به آنها داد. آنها برای Social Media بیشتر ربات هستند تا خزشگر وب. نام‌آشناترین در بین آنها شاید بات های تلگرامی باشند که به‌کرات با آنها برخورد داشته‌اید. این بات ها برای تحلیل رفتار کاربران غالباً از پرسش‌نامه‌ها استفاده می‌کنند. گاهی هم مجموعه‌ای از قواعد برای آنها از طرف برنامه‌نویس تعیین می‌شود تا به شکلی اتوماتیک وظایف محوله را به انجام برسانند. نظیر این مورد را شاید در پشتیبانی‌های آنلاین وب‌سایت‌ها هم دیده باشید جایی که با ارسال یک تیکت، ربات به شما پیام‌هایی از پیش نوشته شده را ارسال می‌کند.
دامنۀ کاربرد خزنده وب اما به همین‌جا ختم نمی‌شود. گاه برای یک سری مسائل خاص لازم است که Web Crawler در سوشال مدیا هم درست مثل اینترنت کاوش‌های متعدد انجام دهد. گوگل برای تحلیل referalهای یک سایت دست به چنین کاری می‌زند. برای چنین حالت‌هایی شما می‌توانید بر طبق چارچوب‌ها و قواعدی که تعیین شده کراولرها را جهت بررسی به شبکه‌های اجتماعی مختلف بفرستید. اگر در مورد این خزنده‌ها به اطلاعات بیشتری نیاز دارید مقاله انگلیسی موجود در این لینک می‌تواند مفید واقع شود.
تا اینجا کمی راجع به کاربردهای خزنده وب خواندید اما این موارد بسیار محدود تمام آن کاری نیست که یک اسپایدر وب انجام می‌دهد. هر روز موتورهای جستجوی جدیدی شروع به فعالیت کرده و هرکدام از آنها خزشگر جدیدی را ایجاد می‌کنند که کار متفاوتی انجام می‌دهد. الگوریتم هر خزنده متفاوت است و الگوهای متنوعی برای جمع‌آوری داده وجود دارد. بعضی از آنها شاید حتی اهداف خرابکارانه‌ای را دنبال کنند. در پایان بد نیست کمی دربارۀ نحوه عملکرد این ربات‌ها توضیح بدهیم.
اسپایدر یا همان عنکبوت وب درست مثل یک عنکبوت در دنیای واقعی که مدام از یک تار به تار دیگر در حرکت است پیوسته از یک وب‌سایت به وب‌سایت دیگر مراجعه می‌کند. در زبان انگلیسی کلمه web به معنای "تار" هم به کار می‌رود و به همین خاطر استعاره موجود برای این نام‌گذاری بهتر درک می‌شود.
فرایند index یک سایت بارهاوبارها انجام می‌شود چرا که یک سایت پویا و زنده به طور مداوم در حال به‌روزرسانی و تولید محتوای جدید است. این محتوای جدید باید توسط خزشگر وب شناسایی و در پایگاه‌داده ثبت شود. از طرف دیگر هر سایت چندین صفحه دارد و هرکدام از آنها باید به شکل جداگانه ایندکس شوند. برای همین Web Crawler باید برای هر صفحه یک فهرست‌بندی جداگانه انجام دهد. همۀ اینها نشان می‌دهد که ربات‌های موتورهای جستجوگر با چه پیچیدگی‌هایی روبه‌رو هستند و باید لحظه‌به‌لحظه فعال و در حال بررسی اینترنت باشند.
یکی از خدمات گروه شاخه در زمینۀ وب ساخت خزنده وب است. چنانچه بخواهید از این ربات‌ها برای تجزیه‌وتحلیل یک بازار خاص و یا جمع‌آوری داده در مورد یک موضوع به‌خصوص کمک بگیرید تیم ما آمادۀ کمک‌رسانی به شماست. به واحد مشاوره ما مراجعه کنید یا با شماره‌های درج شده در پایین صفحه تماس حاصل فرمایید.